22 Ekim 2013 Salı

Mezarlık Kitabı - Neil Gaiman

Jack denen adam gecenin bir yarısı dört kişilik bir ailenin üç üyesini keskin bıçağı ile öldürür; evin küçük bebeği hariç... Emekleyerek mezarlığa giden bebeği buradaki mezarlık sakinlerinden Bayan Owens korumak ister. Böylelikle mezarlık özgürlüğü verilen ve Nobody Owens ismini alan bebek mezarlıkta koruma altında büyür. Silas adındaki ne ölü ne de diri olan bakıcısı ona yemek ve ihtiyacı olan diğer şeyleri temin eder, hem de ihtiyaç duyduğunda çocuğun başını beladan kurtarır. Bu şekilde başlayan kitap, ismi Bod olarak kısaltılan Nobody'nin büyümesi, insanlar dünyasına girmesi ve son olarak da ailesini katleden Jack denen adamla hesaplaşması olarak özetlenebilir.

*Yazının buradan sonrası kitabın gidişatına ve sonuna dair bilgiler içermektedir.

Bu aralar komplo teorilerine merak sardığımdan mıdır bilmiyorum, her yerde üçgenler, gözler görüp duruyorum. İşin ilginci şu çekim yasası dedikleri yasa cidden işliyor ve neyle ilgilenirseniz karşınıza onunla ilgili şeyler çıkarıyor. Konusunu bilmeden okumaya başladığım Mezarlık Kitabı'nda da karşıma İllüminati'nin ayan beyan çıkması da çekim yasasını benim açımdan bir kez daha doğrulamış oldu. Jack denen adamın ve onun gibi adı Jack olanlardan oluşan topluluk kitapta İllüminati'yi (ya da masonluğu, Gül ve Haç kardeşliği'ni, Skulls&Bones topluluğunu yahut da bunlardan herhangi biri gibi gizli bir örgütü) temsil ediyor. Okült güçleri olan, kökleri Babil dönemine dek uzanan, görünüşte hayır işleri yapan, kendilerini ve güçlerini korumak için hiçbir kötülüğü yapmaktan çekinmeyen ve her birinin adı Jack olan (bu durum ile bir aile/akraba olmaya vurgu yapan) bir örgüt söz konusu kitapta. Zaten tüm hikaye de bir kehanete göre yeni doğacak ve gizli güçleri olacak bir çocuğun ortaya çıkması ve topluluğun güçlerini tehdit etmesi nedeniyle Jackler'in topluluklarının dağılmasını önlemeye çalışması üzerine kurulmuş.

Kitapta semavi dinlerdeki öteki dünya inancı yerine mezarlıkta ölüm sonrası yaşam var. İnsanlar dışında bir cadı, gulyabaniler, Bayan Lupescu gibi gerektiğinde kurda dönüşenler, Silas gibi ne ölü ne  de canlı olup iki arada bir derede olanlar bulunuyor. Yansıması olmayan, tek çeşit yemek yiyen Silas kimilerinin iddiasına göre bir vampir. Nobody Owens ismi öncelikle akla Jim Jarmush'un benim en sevdiğim film sıralamamda ilk beşe oynayan 1995 tarihli Dead Man filmini getiriyor. Johnnny Depp'in canlandırdığı Nobody de filmde canlı olsa da dead man olarak adlandırılıyor ve ruhani bir süreçten geçiyordu. Kitapta bunun dışında birçok referans mevcut: Robinson Crusoe, The Jungle Book gibi edebi referansların yanısıra Vendetta maskesinin yaratıcısı Guy Fawkes'ın Katolik monarşiye karşı yaptığı komplonun bozguna uğratılmasının kutlandığı Guy Fawkes Gecesi gibi tarihi referanslar da bulunuyor.

İçindeki çizimlerle çocuk kitabı gibi görünse de ve günümüzde çocukların korku filmi gibi Harry Potter serilerini iştahla izlemelerini düşününce hafif kalsa da, derinlerde büyüklere hitap eden bir kitap.